Narodziny filmu

Narodziny filmu

W 84 roku życia zmarł Ludwik Lumière, z którego nazwiskiem wiąże się pół wieku historii kinematografii, od pierwszych ruchomych fotografii, poprzez film kolorowy, aż do filmu trójwymiarowego. Ostatnie lata życia spędził Lumière w swojej willi na południu Francji, gdzie w towarzystwie wnuka prowadził nadal badania nad nowoczesna techniką filmową. Nie…continue reading →
Ruch i radość kształtują człowieka

Ruch i radość kształtują człowieka

Pamiętam moją pierwszą dalszą wycieczkę narciarską w okolice Krynicy. Był cudowny słoneczny poranek. Cała Krynica i otaczające ją góry otulone były puszystym śniegiem. Wspinaliśmy się po uciążliwej drodze w górę. Podejście było męczące i długie, ale do opanowania zmęczenia dopomagała mi nieprzeparta chęć zobaczenia gór w zimie. Wreszcie po długich…continue reading →
Ural w latach wojny i po wojnie

Ural w latach wojny i po wojnie

Student, przygotowujący się do egzaminu z mineralogii, może zamiast spisu minerałów wziąć wykaz miast, miejscowości i stacji kolejowych na Uralu. Będzie tam i Izumrud (szmaragd), i Azbest, i Kołczedan (piryt), i Magnezyt i Chrustalaaja (kryształowa), i Mramorskaja (marmurowa), i Biełaja Glina, i Boksyty i Wermikulit (dziwny minerał, który przy ogrzewaniu…continue reading →
O czym jeszcze fizycy nie wiedzą?

O czym jeszcze fizycy nie wiedzą?

Siedziałem przy filiżance kawy z jednym i moich znajomych, człowiekiem oczytanym i żywo interesującym się najrozmaitszymi dziedzinami życia i gawędziliśmy o tym i owym. Wkrótce rozmowa zeszła na tematy i wiązane z fizyką. Znajomy ów zadał mi kilka pytań, dotyczących tak aktualnego tematu, jak radar i telewizją, co z kolei…continue reading →
Parlament intelektualistów

Parlament intelektualistów

Oto w trzy lata po najstraszniejsze i najkrwawszej z dotychczasowych wojen, ludzkości zagraża ponownie niebezpieczeństwo konfliktu zbrojnego. Widok norymberskich szubienic na krótko tylko zahamował złowieszczą kampanię podżegaczy wojennych. Przyodziawszy się w togi obrońców wolności, przybrawszy ton moralizatorów i mentorów, sieją po świecie panikę i podsycają histerię wojenną. Głosząc fałszywy mit…continue reading →
Medycyna w służbie zbrodni

Medycyna w służbie zbrodni

Medycyna w służbie zbrodni została zmobilizowana po raz pierwszy w swej historii od czasów  starożytnego Eskulapa, ojca duchowego wszystkich lekarzy świata. Mobilizacji dokonał hitleryzm podczas drugiej wojny światowej, a znaczna część lekarzy niemieckich złamała słowa przysięgi opracowanej jeszcze przez Eskulapa i składanej przez każdego lekarza w chwili promocji. Najświatlejsze umysły…continue reading →
Lekcja geografii i zoologii w epoce saskiej

Lekcja geografii i zoologii w epoce saskiej

Gdy wyślemy myśl w dalekie światy, za wysokie góry, szumiące morza, szafirowe lub lodowo - białe oceany, to nie trudno nam je sobie wyobrazić. Przeczytaliśmy przecież wiele powieści podróżniczych, uczyliśmy się w szkołach geografii, a gdy i wiadomości swe pragniemy uzupełnić, kładziemy przed oczy mapę, bierzemy pierwszy lepszy podręcznik, w…continue reading →
O jednolitości zasadniczych procesów życiowych

O jednolitości zasadniczych procesów życiowych

Ryby  z grupy płastug (Heterosomata) są szczególnymi mistrzami, nie tylko jeśli chodzi o samą zmianę barwy jako taką, ale także w dziedzinie przystosowania się do podłoża. Nie wszyscy zapewne, którzy spożywają przedstawicieli bałtyckich gatunków tych ryb, znanych pospolicie pod nieco dwuznaczną nazwą fląder, wiedzą o osobliwych zdolnościach owych spłaszczonych mieszkańców…continue reading →
Związki matematyki z życiem

Związki matematyki z życiem

Wśród wszystkich nauk przyrodniczych matematyka zdaje się zajmować specjalne miejsce: matematycy i nie-matematycy często zapominają o pochodzeniu tej nauki, mając jedynie na uwadze jej szczególnie abstrakcyjny charakter. Usiłują wytłumaczyć jej postęp, a nawet samo istnienie matematyki w ten sposób, że znajduje się ona w nich samych, w ich własnym rozumie.…continue reading →
Rodowód człowieka mądrego

Rodowód człowieka mądrego

Cały szereg zwierząt kopalnych znamy nie tyle ze zmineralizowanych szczątków, ile z odcisków, jakie ciała ich pozostawiły na plastycznych skałach. Podobnie wiele wymarłych rzędów botanicznych opisano dzięki temu tylko, że pnie, liście, nasiona czy kwiaty pozostawiły odbitki — negatywy, tłoczone w łupkach, względnie w gorącej, plastycznej lawie. Dla przykładu posłużyć…continue reading →